Leuk beroep – Doventolk
Zo nu en dan laten we een leuk beroep aan jullie zien, wie weet doe je inspiratie op. Deze keer: doventolk. Er zijn best veel meiden die dat willen worden. Marit, uit ons Belleteam, is tolk en vertelt erover.
Hoelang werk je al als gebarentolk?
Ik werk nu ongeveer 4 jaar als gebarentolk.
Hoe ben je er op gekomen om voor gebarentolk te gaan studeren?
Door verschillende mensen in mijn omgeving. Mijn moeder werkte als juf bij Effatha, dit is een dovenschool in Zoetermeer. En ik ben toen gaan kijken of het wat voor mij was.
Is het een lastige opleiding om te volgen?
Ja, ik vond het best lastig om te leren. De taal is constant in ontwikkeling en dat moet je wel bij blijven houden. Ook heb je verschillende dialecten. Mensen in Groningen gebaren bijvoorbeeld weer heel anders en moet ik soms moeite doen om ze te verstaan.
Waar werk je nu vooral? Ga je naar evenementen of wordt je veel gevraagd om te tolken?
Ik werk als zelfstandig ondernemer. Dat betekent dat mensen mij kunnen inhuren. Ik ga bijvoorbeeld mee naar een huisartsenbezoek of mee naar een vergadering. Ik werk ook wel eens op een middelbare school of een basisschool.
Is er weleens een miscommunicatie ontstaan doordat je iets verkeerds vertaalde?
Ik zou heel graag willen dat het antwoord op deze vraag ‘nee’ is, maar helaas…… Ja, dat gebeurt wel eens. Het is bijna niet te voorkomen bij het vertalen van en naar een taal die niet je moedertaal is. Belangrijk is hoe je hier als tolk mee omgaat. Het is de bedoeling dat je, zodra je merkt dat je een fout hebt gemaakt, ingrijpt. Ingrijpen is een officiële term die tolken gebruiken om aan te geven dat ze het gesprek stil leggen en zelf het woord nemen. Je geeft dan aan dat je een tolkfout hebt gemaakt en je geeft aan bij welk stuk van het gesprek dat is gebeurd. Op die manier kunnen de gesprekspartners vervolgens de draad weer oppakken. Soms begrijp ik een gebaar van een klant niet. Ook dan vraag ik om extra toelichting of een ander gebaar dat hetzelfde betekent.
In deze tijd komen er steeds meer nieuwe woorden bij zoals twitter, facebook etc. Hoe houd je dat bij?
Ik ben ingeschreven bij de gebarendatabank van het Nederlands gebarencentrum. Zij zetten de nieuwste gebaren online en die kan je dan opzoeken. Ik moet eerlijk zeggen dat ik gebaren vaak leer van collega’s of klanten. Dan zie je ineens iets voorbij komen waarvan je denkt; huh? Oh, twitter! En dan voeg ik die in mijn hoofd toe .
Is gebarentaal internationaal of alleen landelijk?
Veel mensen denken dat er maar 1 gebarentaal voor de hele wereld is, maar dat is niet waar. Gebarentaal is een taal die op een natuurlijke manier ontstaat (net als alle andere natuurlijke talen). De taal is ontstaan doordat groepen dove mensen die bij elkaar in de buurt woonden met elkaar wilde communiceren. In Nederland kun je bijvoorbeeld 5 ‘dialecten’ onderscheiden die gelijk staan aan de vijf dovenscholen. In andere landen is de gebarentaal op net zo’n soort manier ontstaan. Dus daar zit automatisch verschil in m.b.t. de Nederlandse Gebarentaal. Ik moet wel zeggen dat ik het idee heb dat dove mensen veel handiger zijn in het communiceren met anderstalige gebarentaal gebruikers. Ze zijn al heel erg gewend om met mimiek en ‘plaatjes’ te communiceren dus vaak hebben ze vrij snel contact met elkaar.
Als je bijvoorbeeld mee gaat naar een dokter, dan is dat best privé. Moet je dan geheimhouding ondertekenen?
Tolken hebben zwijgplicht; dat staat genoemd in het lijstje van voorwaarden waaronder je als tolk werkt. Dat betekent dat je de informatie die je tijdens een opdracht hoort of ziet niet naar buiten mag brengen. Dit is een belangrijk punt waar je heel precies in moet zijn. Klanten geven je vaak veel vertrouwen en dat mag je niet beschamen.
Lijkt het jou ook wat om gebarentolk te worden? Kijk dan op deze website met opleidingen.
Deze blog werd geschreven door Mathanja