Mijn perfectionisme en Jezus

Ik ben een perfectionist. En een controlfreak. Ik kan het onder stoelen en banken steken, maar het is gewoon zo. Toch vind ik het belangrijk om het niet als iets slechts te zien, want het is nu eenmaal onderdeel van mijn karakter. Het maakt me wie ik ben. Wel vind ik het belangrijk dat ik deze eigenschappen op een positieve manier in kan zetten, in plaats van dat het mij belemmert om te zijn zoals God mij bedoeld heeft.

Alleen jezelf vertrouwen

Dit laatste is helaas vaak het geval. Regelmatig heb ik het idee dat ik mijn leven zelf moet organiseren, en dat ik alles wat stroef verloopt, zelf moet oplossen. Dit maakt dat ik mijzelf regelmatig de schuld geef van dingen die misgaan, dingen die ik in mijn ogen had kunnen voorkomen of die ik anders had moeten doen. Het maakt dat ik mijzelf geen ruimte gun om fouten te maken.

In dit alles leun ik volledig op mijzelf. En op mijzelf alleen. ‘Je kunt alleen jezelf vertrouwen.’, ‘Van jezelf moet je het hebben’, ‘Bouw op jezelf, dan weet je tenminste dat het goed komt’, zijn uitspraken die verdacht dicht in de buurt komen van mijn (vaak onbewuste) opvattingen over mijzelf. Het lastige hieraan is, is dat het vaak helemaal niet goed komt wanneer ik op mijzelf bouw. Het kost mij enkel bakken met energie, zonder dat ik me hierdoor opgebouwd voel.

Jezus aan de kant

En daarbij besefte ik me het volgende. Op het moment dat ik alleen op mijzelf bouw, zet ik Jezus eigenlijk aan de kant. Ik zeg eigenlijk dat ik het wel alleen kan en doe daarmee af aan het offer dat Hij voor mij gebracht heeft. In feite wijs ik het offer aan het kruis hiermee af, want ‘ik hoef niet gered te worden, ik red mijzelf wel’. Dit is iets wat me eigenlijk best veel doet… Ik vind dit echt heel erg. Het is namelijk niet iets wat ik uit mijzelf zou zeggen, maar blijkbaar handel ik hier onbewust wel naar. Het ‘bouwen op mijzelf’ is een onbewust proces, een patroon dat heel mijn leven al aanwezig is. Het gebeurt op een onbewuste manier dat ik Jezus niet de eer geef die Hij verdient, door Hem de leiding in mijn leven te ontnemen. Dit betekent niet dat het minder erg is. Wanneer ik besef wat ik met mijn ik-doe-alles-zelf-houding richting God communiceer (namelijk: ik heb U niet nodig), maakt mij dat verdrietig. Ik wil dit namelijk helemaal niet. Ik wil God alle lof en eer geven in mijn leven. Toch lukt mij dit blijkbaar niet. Toen ik dit besefte, vroeg ik mij af waar deze houding vandaan komt, en belangrijker: wat ik eraan kon doen.

Actieplan

Terwijl ik hier dieper over nadacht, ontdekte ik welke leugen hieraan ten grondslag ligt. Diep van binnen heb ik namelijk het gevoel dat ik het alleen mòèt doen, dat God mij niet wìl helpen. En gaat het opeens niet alleen om mijn zelfbeeld (bijvoorbeeld: ‘Ik moet alles alleen doen, en ook nog eens goed, anders ben ik minder waard.’), maar ook om mijn godsbeeld. Blijkbaar geloof ik (onbewust) dat God mij niet wil helpen. Dat Hij vindt dat ik het maar alleen moet oplossen. Blijkbaar vertrouw ik er niet (helemaal) op dat God een God van liefde is. Een God die van mij houdt. Eén die mij overal bij wil helpen. Een God die mij rust wil geven. Dit was een belangrijke ontdekking, want dit maakte dat ik mij bewust werd van patronen en gedachtes in mijn leven. Wanneer er bewustwording gecreëerd wordt, is het ook mogelijk om een actieplan op te stellen om dit aan te pakken. En drie keer raden wat er allereerst op het lijstje stond…? Jazeker, bidden.

God uitnodigen

Ik heb aan God uitgelegd hoe ik mij voelde en waarom ik deed zoals ik deed. Daarbij heb ik vergeving gevraagd voor mijn zelfgerichtheid en mijn overtuiging dat ik alles alleen moest doen. Ik heb God uitgenodigd om op opnieuw mijn leven te regeren en het stuur van mij over te nemen. Ook heb ik uitgesproken dat het een patroon is en dat ik het moeilijk vind om dit te doorbreken. Ik heb aan God gevraagd of Hij me er telkens weer op wil wijzen wanneer ik de neiging heb om alleen te werk te gaan. Daarnaast heb ik verteld dat ik Hem en Zijn karakter beter wil leren kennen. Om die reden lees ik nu een christelijk boek over beproevingen (mijn perfectionisme is hier één van) en hoe God ernaar verlangt ons hierin te helpen.

Het kost tijd

Mijn perfectionisme en neiging tot controle zijn ook vandaag de dag onderdeel van mijn leven. Het is iets wat ik ten positieve in kan zetten, door het onderste uit de kan te willen halen en mijn zaken goed te willen regelen. Helaas ervaar ik nog steeds vaak de negatieve kanten van deze eigenschappen. Ik denk dat ik moet accepteren dat dit een proces is en dat ik niet alles in één keer goed kan doen. Iets wat ik als perfectionist best lastig vind: ik ontdek een fout en wil deze direct herstellen. Echter, dit kost soms tijd. Het veranderen van jezelf is niet (altijd) in een dag gebeurd. En daarbij, ik hoef mijzelf ook niet te veranderen. Het is Jezus die mij verandert, door binnenin mij te wonen. De Heilige Geest verandert mijn denken en leert mij te wandelen met Hem. Dit is een proces dat tijd kost en waar Hij de tijd voor neemt.

Wat met name in mijn actieplan staat, is telkens weer bij Hem terugkomen. Telkens weer belijden dat ik Hem nodig heb en dat ik het zonder Hem niet red. En daar staat Hij dan, met open armen om mij steeds opnieuw te ontvangen.

Uitdaging

Is perfectionisme iets wat je herkent en wil je dat graag op een positieve manier inzetten? Benoem dan met name voor jezelf de positieve kanten van deze kwaliteit en beschrijf daarnaast wat je voor jezelf graag anders zou willen zien. Misschien mag je bijvoorbeeld wel een stuk zachter zijn voor jezelf. Of moet je niet teveel tegelijkertijd willen doen. Wellicht moet jij, net als ik, ruimte geven aan jezelf en de tijd nemen om je te laten veranderen door God. Ik denk dat je, wanneer je God uitnodigt in dit proces en Hem het stuur overhandigt, hele grote stappen zult maken. De vraag is: durf jij de uitdaging aan te gaan?

“I don’t wanna be no backseat, no backseat driver. I don’t wanna navigate, won’t You take it over? I don’t wanna ever doubt You, I’m lost without You, Lord. I don’t wanna be no backseat, no backseat driver. You got the wheel, take me where you wanna go. My heart is Yours, no matter where we roll.” – Backseat Driver – Toby Mac

Struggle jij ook met perfectionisme? Ga jij de uitdaging aan?