Vroeger zeiden we ‘hoi’

… nu laten we van schrik onze smartphones vallen

Ik heb laatst een meisje in de trein zo hard laten schrikken dat ze haar telefoon liet vallen. Hoe? Ik zei ‘goedemorgen’ toen ik tegenover haar ging zitten. Ze zei ook niets terug, maar staarde me aan alsof ik een psycho was en richtte zich gelijk weer op haar scroll-obsessie tot ze uitstapte (en uit de trein schuifelde zonder op te kijken van haar scherm). Ik vroeg me twee dingen af. 1: Wat is er zo freaking interessant dat je twintig minuten lang zelfs niet één seconde je ogen van je telefoonscherm af kunt houden? 2: Is de hele samenleving antisociaal en paranoïde en gek geworden door onze collectieve smartphoneverslaving? Antwoord op 1: Niets. Antwoord op 2: Ja.

Lang, lang gelee…

Dit is een beetje ‘beppe vertelt’ (oma voor de non-Friezen onder ons), maar echt, vroeger zeiden mensen hoi tegen elkaar. Wanneer je bij de bushalte stond met iemand. Wanneer je iemand in de supermarkt zag. Als je naast iemand zat in de trein. Wanneer je iemand tegenkwam op de fiets. Wanneer je een wachtkamer binnenkwam en ging zitten. Soms – geloof het of niet – stelde iemand je zelfs een vraag. Pam pam pam… Nu heerst er overal in Nederland een chronische doodse stilte en dat heeft verschillende redenen. OF mensen zijn doof of zijn hun stem kwijt en kunnen letterlijk niets hardop zeggen (maar zelfs dan kreeg je vroeger een glimlach of een knik) OF mensen zijn verslaafd aan hun smartphone. En nee, ik geloof niet in het ‘maar ik LEES op mijn smartphone’ argument. Zie je mensen met een boek op de fiets zitten? Achter het stuur van hun auto? En er zijn zat lezende mensen die wél hun medemens groeten. Dus nee smartphonelovers, die vlieger gaat niet op.  

Doodstille treinreizen

Nog even en ik durf niet eens meer hoi te zeggen. IS DAT DE WERELD WAARIN WE WILLEN LEVEN? Ik maak natuurlijk een grapje, ik ben niet boos ofzo. Maar ik vind het wel serieus heel erg dat er nu gewoon boetes van honderd euro bestaan voor smartphones op de fiets. Dat dat blijkbaar nodig is. Ik ben echt al vet vaak bijna aangereden door iemand omdat diegene op z’n telefoon zat en niet uitkeek. In mijn geval niet zo’n ramp, maar wat als ik een snelle auto was? Of een klein kindje op een driewieler? Dan kun je een dodelijk ongeluk veroorzaken omdat je Instagram ‘moest’ checken. En mijn hart breekt elke keer als ik een bejaarde mevrouw hoi zie zeggen tegen de mensen die om haar heen zitten en niemand iets terugzegt omdat iedereen gefixeerd is op z’n telefoon. Ik kan me nog herinneren dat ik zeven jaar geleden in de trein kauwgumpjes met vreemde mensen deelde, spontane gesprekken had met oude mevrouwtjes die naast me kwamen zitten of met iemand van je eigen leeftijd, gewoon omdat je toevallig een half uur naast elkaar zat. Niet dat ik daar altijd behoefte aan heb, overigens. Soms is het chill om een serie te kijken in de trein, of om een boek te lezen of muziek te luisteren terwijl je dramatisch uit het raam staart. Maar nu moet ik vaak gewoon van ongeloof lachen omdat ik in een treincoupé vol mensen serieus de enige ben die NIET voorovergebogen naar z’n phone staart en nutteloos scrollt om de tijd te doden. En dat de conducteur langsloopt en vijftig mensen groet en er maar eentje hoi terug zegt. Dat is toch bizar?   

Uitdaging: telefoonloos reizen

Treinreizigers, unite! Of assemble! Of, whatever! Ik wil je uitdagen. Ben jij zo’n zombiesmartphonescroller die nooit meer mensen groet of mensen aankijkt of ook maar IETS zegt wanneer de conducteur je OV komt checken? Stop. Leg je telefoon weg. Behalve als je dit op je telefoon leest. Lees dit dan eerst uit en leg dán je telefoon weg. ANYWAY. Laten we afspreken om een hele week niet je telefoon op de fiets, in de bus of in de trein erbij te pakken. Moeilijk? Begin met een reis, of een hele dag. Dit móet toch mogelijk zijn? Je mist echt niets hoor als je vijftien minuten later pas dat GIF’je of die tag op insta ziet. En, ook part of the challenge: zeg hoi tegen iemand die naast of tegenover je zit. Misschien spannend de eerste keer of awkward als je medereiziger nog wel verslaafd is aan zijn of haar telefoon. Maar echt, doe het! Mensen om je heen zullen het leuk vinden en van een vrolijke groet in de ochtend word je blij (serieus, is bewezen). Heb je treinissues en moet je 9292 checken? Vooruit, dat is op zo’n moment nodig. Maar leg ‘m daarna weg! Kijk eens uit het raam. Verveel je. Denk eens na over iets geks waar je lang niet aan hebt gedacht. Of ga mensen kijken en verhalen voor ze verzinnen (mijn persoonlijke favoriet). Eerlijk: ik vind dit op sommige dagen ook lastig om te doen, maar ik ga de uitdaging aan! Who’s with me?