De Oranjezaal: project van een ambitieuze vrouw
Toen prinses Beatrix nog koningin was, woonde ze in Huis ten Bosch. Dit paleis ligt in het Haagse Bos in Den Haag. Over een paar jaar gaat de koning er met zijn gezin wonen. Maar daarvoor moet het eerst helemaal verbouwd worden. Normaal gesproken kom je als gewone burger het paleis niet binnen, maar omdat er nu niemand woont, is het voor een paar maanden mogelijk om er een kijkje te nemen in de Oranjezaal. Je moet daarvoor kaartjes reserveren en vooral niet vergeten je paspoort mee te nemen, want je komt er niet zomaar in.
Beroemde schilders uit de 17de eeuw
Misschien denk je wel: waarom zou ik daarheen gaan? Voor mij was dat volstrekt helder, maar ik heb dan ook Kunstgeschiedenis gestudeerd en daardoor wist ik dat de Oranjezaal uniek is. De beroemdste schilders uit de 17de eeuw hebben de achtkantige zaal van plafond tot vloer beschilderd en alles is bewaard gebleven. Om dat een keer met eigen ogen te zien, is een buitenkans. Hoe bijzonder het is, realiseerde ik mij pas goed toen ik een beetje beduusd weer buiten stond; wat een prachtige schilderijen, maar ook: wat een bizar verhaal!
Amalia van Solms
De Oranjezaal is gebouwd in opdracht van Amalia van Solms (1602-1675). Zij was getrouwd met Frederik Hendrik (1548-1657), die toen stadhouder van de Nederlanden was. Dat was een belangrijke functie in die tijd, want een koning had de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden toen nog niet. Amalia en Frederik waren ambitieus. Ze hadden er alles voor over om de belangrijke status van Frederik over te dragen op hun kinderen. Toen Frederik in 1648 overleed bleef Amalia schatrijk achter met de Oranjezaal in aanbouw. Ze vatte het plan op om van die zaal een herdenkingszaal voor haar overleden man te maken met een duidelijke boodschap: Frederik Hendrik was zo bijzonder dat hij eigenlijk koning had moeten zijn! Hieronder zie je een allegorie op het huwelijk van Amalia en Frederik met allemaal figuren uit de Oudheid.
Frederik als held
Hoe pakte Amalia dat aan? Door die beroemde schilders opdracht te geven samen de hele ruimte te vullen met één gezamenlijk thema: Frederik Hendrik eren! Zo zie je op de onderste laag een stoet mensen lopen met oorlogsattributen en –buit: een triomftocht noem je dat. Als kijker ga je een beetje deel uitmaken van die optocht. Persoonlijk vond ik deze twee grote doeken uit de triomftocht het mooist. Dat komt door die mooie, ronde vorm en andere bijzondere voorwerpen in het werk links. En wat te denken van die boze olifant?
Daarboven zie je scènes uit het leven van Frederik Hendrik. En wat blijkt? De goden zelf vertellen ons dat Frederik Hendrik een bijzonder mens is; zijn hele leven staat in het teken van succes, en het land profiteert daarvan. Het is volstrekt duidelijk: deze man was eigenlijk een koning. Tenminste; als je alles moet geloven wat je ziet! ;)
De Oranjes op de troon
Amalia maakte niet meer mee dat haar kleinzoon Willem III in Engeland tot koning gekroond zou worden. Ook niet dat de Oranjes uiteindelijk wel op de troon zouden komen, maar dat was via een zijtak. Koning Willem I is een directe voorvader van onze koning Willem-Alexander. Zijn oudste dochter heet dus ook Amalia. Zou zij net zo ambitieus zijn als haar verre oudtante?
Het is nog tot eind december mogelijk om de Oranjezaal te bezoeken. Reserveer je kaartje hier. Misschien iets voor een spreekbeurt of werkstuk? Of gewoon een goede reden om een dagje Den Haag te doen. En als je er niet naar toe kunt, maar toch een goede indruk wilt krijgen: kijk dan eens op deze 360˚-view!
(©Staat der Nederlanden/Koninklijke Verzamelingen, Den Haag. Foto’s: Margareta Svensson)
Deze blog werd geschreven door Frouckje
Check hier ons nieuwe Belle Happy boekje en mooie kaartjes!
Pssst, wil jij elke maand extra blogs en winacties ontvangen én ons toffe tijdschrift Belle?
Word dan lid van de club!
